Houden we het droog

Alarmerende berichten bereiken ons over anderhalve meter zeespiegelstijging. Houden we het in ons koude kikkerlandje droog in de komende decennia? Nieuwe uitdagingen omtrent waterbeheer komen onontkomelijk op ons bordje terecht.

Zeespiegel

De zeespiegelstijging is onder te verdelen in de absolute variant en de relatieve. Absoluut duidt de totale stijging wereldwijd aan, relatieve stijging duidt de spiegel ten op zichte van gezakte landmassa aan. De totale zeespiegelstijging gaat om beide factoren. Als we 20 duizend jaar terug gaan in de tijd, zien we dat de zeespiegel zeker 120 meter lager lag dan tegenwoordig. Vanaf deze laatste ijstijd is de zeespiegel voornamelijk gestegen. De laatste eeuw is de zeespiegel extra gestegen.
De opwarming van de aarde zorgt ervoor dat de zeespiegel stijgt, op twee manieren. Ten eerste zet water uit bij verwarming en stijgt de spiegel automatisch. Daarnaast smelt er landijs dat terecht komt in de oceanen. Daarnaast draagt het overvloedig oppompen van grondwater bij aan de stijging. Water dat anders diep onder de grond zou blijven komt nu in de bovengrondse kringloop terecht, het verdampt van de akkers of het vloeit af. De aanleg van stuwdammen heeft het omgekeerde effect, water wordt vastgehouden en er komt zo minder water in de oceanen terecht.

De toekomst

Wetenschappers maken uiteenlopende voorspellingen over de toekomstig zeespiegel. Sommigen menen enkele centimeters, anderen voorspellen eerder een meter tot anderhalf. De lage landen zouden bij een dusdanig hoge stijging behoorlijk in de problemen komen. Daarnaast heeft Nederland de pech dat de landmassa ook langzaam naar beneden zakt, de relatieve zeespiegelstijging zal bij ons dus extra hoog zijn.

Gevaar?

Een aantal plekken langs de Nederlandse kust vertonen zwakke plekken. De duinenrij bij Callantsoog is een van de kritieke plekken bij een hoge zeespiegel stijging. Daarnaast is de Hondsbossche Zeewering en de daar omheen liggende duinen een plek die moeilijkheden kan gaan veroorzaken. Het Nederlandse beleid is momenteel gericht op het motto ‘geef water de ruimte’. Dit betekent dat er gebieden geselecteerd worden die in kritieke situaties gecontroleerd kunnen onderlopen. Aan de zeezijde is dit echter een lastig verhaal. De kustlijn zal verstevigd en verhoogd moeten worden om het geweld aan te kunnen. Nederland is altijd een land geweest dat zich kranig heeft geweerd tegen bedreigingen van het water, de uitdaging worden echter wel steeds groter. Uiteraard is complicerende factor bij vragen over de zeespiegel dat de maatregelen internationaal gedragen moeten worden, een voorbeeld hiervan is het Kyoto verdrag, voor Nederland erg belangrijk en een stap in de goede richting.